Zertara dator konpetentzia, edo lehen esaten izan den moduan: gaitasuna, omen diren horren inguruko diskurtso, ikusmolde eta pedagogia “berri” guzti hori?
Hasteko:
Munduari begira
Historiari
Konpetentziei
Munduari begiratu eta …
Tentsioak
Erantzun eske dabilen gizartea
Hezkuntzan…
Erantzun nahirik [historia]
Delors txostena, altxorrak eta zutabeak
ikasten ikastea
lifelong learning; dimentsio anitzeko hezkuntza
egiten ikastea
jakintza aplikatua, jendartean ekiteko
elkarrekin bizitzen ikastea
lankidetzarako eta gatazkak konpontzeko gaitasunak…
Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia bloke handi batzuetan egituratu da, DIMENTSIO deituak. Dimentsio horietako bakoitza AZPIKONPETENTZIA batzuetan zertzen da, eta azpikonpetentzia bakoitzerako ikasleak jakin eta egiten jakin behar duena azaltzen duten EBALUAZIO-ADIERAZLE batzuk xedatu dira.
– Eusko Jaurlaritza-Hezkuntza Saila-ISEI/IVEI: Ebaluazio diagnostikoa. Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia. Marko teorikoa. Vitoria-Gasteiz: EJAZN
Dimentsioak
Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia DIMENTSIO hauetan egituratuta dago:.
Ahozkoaren ulermena edo entzumena
Idatziaren ulermena edo irakurmena
Mintzamena
Idazmena
Ahozko elkarrekintza
azpigaitasunetan ulertuta
Azpigaitasunok
DIMENTSIOA: AHOZKOAREN ULERMENA
Ahozko testuen zentzu orokorra identifikatzea
Ahozko testuen helburua antzematea
Ahozko testuetan, proposatutako helburuei begira garrantzia duten informazioak hautatzea
Ahozko testuen edukia kritikoki interpretatzea
Ahozko testu-mota desberdinak hobeto ulertzeko estrategiak erabiltzea
DIMENTSIOA: IDATZIAREN ULERMENA
Idatzizko testuen zentzu orokorra identifikatzea
Idatzizko testuen helburua antzematea
Idatzizko testuetan, proposatutako helburuei begira garrantzia duten informazioak hautatzea
Idatzizko testuen edukia kritikoki interpretatzea
Idatzizko testu-mota desberdinak hobeto ulertzeko estrategiak erabiltzea
DIMENTSIOA: MINTZAMENA
Komunikazio-egoeraren ezaugarriak aintzat hartzea
Ekoizpen-prozesua planifikatzea
Adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea
Kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea
DIMENTSIOA: IDAZMENA
Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea
Ekoizpen-prozesua planifikatzea
Adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea
Kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea
DIMENTSIOA: AHOZKO ELKARREKINTZA
Komunikazio-trukeetan modu aktibo eta egokian parte hartzea
Arau soziokomunikatiboak errespetatzea
Komunikazioari eusteko eta beraren eraginkortasuna areagotzeko estrategiak erabiltzea
Agerbideak:
Adierazleak dira dimentsio horien garapenak ustez erakutsi behar duen modua.
AHOZKOAREN ULERMENA
IDATZIAREN ULERMENA
MINTZAMENA:
Ikasketaren emaitzak:
Komunikazio-egoeraren ezaugarriak aintzat hartzea
Ekoizpen-prozesua planifikatzea
Adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea
Kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea
IDAZMENA
AHOZKO ELKARREKINTZA:
Ikasketaren emaitzak:
Komunikazio-trukeetan modu aktibo eta egokian parte hartzea
Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izaten ditu.
Naturaltasunez esku hartzen du eta aktiboki entzuten du.
Informazioa eta azalpenak modu ordenatuan ematen ditu.
Ikuspegi pertsonal bat azaltzen du.
Bere esku-hartzeari buruzko galderei modu egokian erantzuten die.
Besteen esku-hartzeen inguruan iruzkin eta galdera egokiak egiten ditu.
Egoerari begira erregistro egokia erabiltzen du.
Elkarrekintzan zehar hizkuntza-aldaera egokitzen du.
Arau soziokomunikatiboak errespetatzea
Hizkuntza-moldeak errespetatzen ditu.
Besteen esku-hartzeak errespetatzen ditu.
Diskriminaziozko esaerak erabiltzea saihesten du.
Hitz egiteko txandak errespetatzen ditu.
Denboraren erabilera kontrolatzen du.
Adei-legea errespetatzen du
Komunikazioari eusteko eta haren eraginkortasuna areagotzeko estrategiak erabiltzea
Adierazleak eta lortze-mailak:
Ikaskuntzarako eta gizarte-harremanetarako (hau da, ikasgelan, ikastetxean eta ingurunean eguneroko bizitzan ohikoak diren) komunikazio-trukeetan modu aktibo eta egokian parte hartzea.
Adierazleak:
Naturaltasunez esku hartzen du eta aktiboki entzuten du.
Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izaten ditu.
Informazioa eta azalpenak modu ordenatu eta egokian ematen ditu.
Arau soziokomunikatiboak errespetatzea.
Komunikazioari eusteko eta haren eraginkortasuna areagotzeko estrategiak erabiltzea.
Hasierako maila
Erdi maila
Maila aurreratua
+ Komunikazio-trukean arreta zailtasunez mantentzen du. + Bere komunikazio-trukeetan inhibizioa agertzen du. + Lagunduta, komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izaten ditu.
+ Komunikazio-trukean arreta mantentzen du. + Naturaltasunez, komunikazio-trukeak hasten eta mantentzen ditu. + Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izaten ditu. + Solaskidearen aurrean erantzuna modu nahiko eraginkorrean egokitzen du. + Hizkuntza-aldaera modu nahiko eraginkorrean egokitzen du elkarrekintzara.
+ Komunikazio-trukean arreta mantentzen eta esku hartzen du. + Naturaltasunez eta modu eraginkorrean, komunikazio-trukeak hasten eta mantentzen ditu. + Komunikazio-egoeraren ezaugarrietara modu eraginkorrean egokitzen da. + Erregistro egokia erabiltzen du. + Solaskidearen aurrean erantzuna egokitzen du. + Hizkuntza-aldaera elkarrekintzara egokitzen du.
Azkenik
Gaiari kolpetzeko aitzakia bila
20 minutuko berbaldi bati zelan ekin gaiaz?
Nork? Nori? Zergatik? Zertarako?
Zerrendatu taldekideko egoera bana, bat aukeratu eta justifikatu
Langai
Hezkuntzaren lau pilareak.
Bizi guztiko ikasketa.
Zer eta zein dira oinarrizko konpetentziak?
Zer ezaugarri izan behar dituzte oinarrizko konpetentziek?
Oinarrizko konpetentzia bat: hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia.
Zer da konpetentzia hori?
Zer ezaugarri edo osagai ditu?
Konpetentzia hori, Euskal Herriko hizkuntzen markoan nola gauzatzen da?
Azter-materiala:
“Delors txostena”
Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila (2016). Haur hezkuntzarako, lehen eta bigarren hezkuntzarako eta batxilergorako dekretu kurrikularrak Euskal Autonomia Erkidegoan. Vitoria-Gasteiz: EJAZN
Larrea, K.; Maia, J. (2010). Galdera-erantzun batzuk hizkuntzaren didaktikaz. UPV-EHU. Argitalpen elektronikoa: In http://testubiltegia.ehu.es/Galde-erantzun-hizkuntz-didaktika
Europako Kontseilua. Oinarrizko konpetentziak (key competences): http://europa.eu/legislation_summaries/education_training_youth/lifelong_learning/c11090_es.htm (ikusi zein diren oinarrizko konpetentziak eta haien azalpena)
Hizkuntzen Europako erreferentzia marko Bateratua (hizkuntza-komunikaziorako konpetentziak) (5. kapituluan gaitasunaren osagaiak ageri dira)
Ruiz Bikandi, Uri (2010). Bigarren hizkuntzaren didaktika Haur eta Lehen Hezkuntzan. Bilbo: UPV-EHUAZN (4. kapitulua: 103-132 or.)
